Nam bene uiuendo et bene docendo populum instruis quomodo uiuere debeat: bene autem docendo et male uiuendo Deum instruis quomodo te debeat condempnare. (Decret. Grat. D. 40 c. 12)

oportet ordinandum esse doctorem. id est talem quod sciat docere et praedicare. considerabit autem plus quam et qui praedicet quod non omnia omnibus sunt praedicanda. heretici enim secreta fidei non sunt pandenda. (Decret. Grat. D.43 prae. glo.g)

Hoc habet proprium doctrina arrogantium: ut humiliter nesciant inferre quod docent: et recta que sapiunt etiam recte ministrare non possunt. In uerbis enim eorum proditur: quod cum docent quasi in quodam sibi uidentur summitatis culmine residere: eosque quos docent: ut longe infra se positos uelut in imo respiciunt: quibus non consulendo loqui sed uix dominando dignantur: Recte autem his per Prophetam Dominus dicit: vos autem cum austeritate inperabatis eis et cum potentia. Cum austeritate enim et potentia inperant: qui subditos suos non cum tranquilitate ratiocinando corrigere: sed aspere inflectere dominando festinant. at contra: uera doctrina tanto uehementius hoc elationis uicium fugit per cogitationem quanto ardentius uerborum suorum iaculis ipsum magistrum elationis insequitur. Cauet enim ne eum elatis moribus predicet quem in cordibus audientium sacris sermonibus insectatur. Gratian. Ecce quare litigiosi prohibentur in episcopos ordinari. est et alia causa huius prohibitionis. litigiosi namque uel adulationibus animos principum sibi conciliant: uel fratribus suis detrahendo infamie notam ingerunt: uel inter fratres discordiam seminando seditiones numquam facere cessant que omnia in prelatis dampnabilia esse probantur. (Decret. Grat. D.46 c.1)

Humilis doctrina magistri: et infra Mandamus quatenus praelatorum burdegalensis provinciae in ea praesentium: et cathedralium capitulorum eiusdem: nec non et bituricensis capituli: super provisione quam inter Bituricensem et Burdegalensem archiepiscopos in causa primatiae duximus faciendam: requiratis assensum quo habito: providentiam nostram solenniter publicetis. Si qui vero consensum praestare noluerint: vos supersedentes publicationi praedictae: districte praecipiatis eisdem: ut personaliter si praelati fuerint vel si alii per procuratores idoneos nostro se conspectui repraesentent: prosecuturi coram nobis ius si quod habere contendunt: et satisfacturi parti alteri: si succubuerint in expensis. (Decretal. Greg. 1.33.17)

Qualis enim edificatio erit discipuli: si intelligat magistro se esse maiorem: unde non solum episcopi presbiteri et diacones debent magnopere prouidere: ut cunctum populum cui president conuersatione et sermone preeant: uerum etiam inferior gradus exorcistæ lectores editui acoliti et omnes omnino qui domui dei deseruiunt: quia uehementer ecclesiam dei destruit: meliores laicos esse quam clericos. (Decret. Grat. C.8 q.1 c.21)

Numquid non in die illa, dicit Dominus, perdam sapientes de Idumæa, et prudentiam de monte Esau ? (Abd. 1,8)

Scriptum est enim : Perdam sapientiam sapientium, et prudentiam prudentium reprobabo. Ubi sapiens ? ubi scriba ? ubi conquisitor hujus sæculi ? Nonne stultam fecit Deus sapientiam hujus mundi ? (I Cor. 1,19f.)

Qui vero increduli fuerunt Judæi, suscitaverunt et ad iracundiam concitaverunt animas gentium adversus fratres. (Act. 14,2)

Sed quia patiens Dominus est, in hoc ipso pœniteamus, et indulgentiam ejus fusis lacrimis postulemus : non enim quasi homo sic Deus comminabitur, neque sicut filius hominis ad iracundiam inflammabitur. Et ideo humiliemus illi animas nostras, et in spiritu constituti humiliato, servientes illi dicamus flentes Domino, ut secundum voluntatem suam sic faciat nobiscum misericordiam suam : ut sicut conturbatum est cor nostrum in superbia eorum, ita etiam de nostra humilitate gloriemur : (Idt. 8,14-17)

Ait autem illi quidam : Domine, si pauci sunt, qui salvantur ? Ipse autem dixit ad illos Contendite intrare per angustam portam : quia multi, dico vobis, quærent intrare, et non poterunt. (Lc. 13,23f.)

ἰδὼν οὖν αὐτὴν ὁ Ἡρακλῆς ᾐδέσθη τε καὶ ἠρυθρίασεν, τιμῶν καὶ σεβόμενος, ὡς ἂν ἀγαθὸς παῖς μητέρα γενναίαν. καὶ ἤρετο τίς ἐστι θεῶν τὸν Ἑρμῆν: ὁ δὲ εἶπεν, Αὕτη σοι μακαρία δαίμων Βασιλεία, Διὸς βασιλέως ἔκγονος. ὁ δὲ Ἡρακλῆς ἐχάρη καὶ ἐθάρρησε πρὸς αὐτήν. καὶ αὖθις ἐπήρετο τὰς σὺν αὐτῇ γυναῖκας. τίνες εἰσίν; ἔφη: (Dion Chrys. 1,73) Übersetzung: Bei ihrem Anblick errötete Herakles vor heiliger Scheu, ergriffen von tiefer Ehrfucht wie ein guter Sohn vor der edlen Mutter. Dann fragte er Hermes, welche Gottheit sie denn sei. Er antwortete: "Das ist die glückselige Göttin Königsherrschaft, die Tochter des Königs Zeus." Da wurde Herakles froh und faßte Vertrauen zu ihr. Und von neuem erkundigte er sich nach den Frauen, die bei ihr waren."Wer sind sie?" fragte er. (Dion Chrysostomos, Sämtliche Reden, übersetzt und herausgegeben von W. Elliger und W. Rüegg, Zürich 1967, S. 17f.)

Sicut enim protegit sapientia, sic protegit pecunia ; hoc autem plus habet eruditio et sapientia, quod vitam tribuunt possessori suo. (Ecl. 7,13)

Causas erroris non est meum exponere. Iudaei prudenti factum dicunt esse consilio: ne Ptolomeus unius dei cultor etiam apud hebraeos duplicem divinitatem deprehenderet. Quod maxime idcirco faciebant: quia in Platonis dogma cadere videbantur. Denique ubicunque sacratum aliquid scriptura testatur de patre et filio et spiritu sancto: aut aliter interpretati sunt: aut omnino tacuerunt: ut et regi satisfacerent: et archanum fidei non vulgarent. Et nescio quis primus auctor septuaginta cellulas Alexandriae mendacio suo extruxerit: quibus divisi eadem scriptitarint: cum Aristeus eiusdem Ptolomei hyperaspistes: et non multo post tempore Iosephus nihil tale rettulerint: sed in una basilica congregatos contulisse scribant: non prophetasse. Aliud est enim esse vatem: aliud est esse interpretem. Ibi spiritus ventura praedicit: hic eruditio et verborum copia ea quae intellegit transfert. Nisi forte putandus est Tullius oeconomicum Xenofontis: et Platonis Pythagoram: et Demosthenis pro Cthesifonte orationem afflatus rhetorico spiritu transtulisse. Aut aliter de eisdem libris per septuaginta interpretes: aliter per apostolos spiritus sanctus testimonia texuit: ut quod illi tacuerunt hi scriptum esse mentiti sint. (Hier. Prolog. bibl. c6v/c7r)